Hoofdstuk 15

Flankerend onderwijsbeleid

Onze scholen hebben als voornaamste opdracht om kwaliteitsvol onderwijs te organiseren. Maar kinderen komen natuurlijk met zeer uiteenlopende vragen, noden en problemen naar school. Daarom flankeren en versterken we schoolteams. Zo timmeren we aan een eerlijkekansenbeleid en staan we schouder aan schouder met het schoolpersoneel.

  • 1. We bouwen het Onderwijscentrum Gent verder uit als aanspreekpunt voor het hele onderwijsveld in de stad. Het Onderwijscentrum zet vanuit zijn expertise projecten op die schoolteams ondersteunen over relevante, grootstedelijke thema’s zoals meertaligheid, armoede, welzijn, diversiteit, racisme en specifieke onderwijsbehoeften. We verstevigen de link met het hoger onderwijs om onze pioniersrol waar te maken.

    2. Vanuit tal van stadsdiensten kunnen scholen rekenen op heel wat structurele en projectmatige ondersteuning in het kader van eerlijke onderwijskansen. Scholen die hiervan gebruikmaken, vragen we om eerlijke onderwijskansen binnen het schoolbeleid actief op te nemen en structureel te verankeren in de werking.

  • We gaan voor een sterk inclusief onderwijs dat diversiteit omarmt. Gent biedt hiermee een krachtig en positief antwoord op het krampachtige en rigide Vlaamse beleid.

    Eerlijke kansen in het onderwijs beginnen natuurlijk bij voldoende geschikte plaatsen voor elk kind.

    1. We investeren in nieuwe plaatsen en scholen. De capaciteitsdruk in Gent is ongelijk verdeeld. We creëren prioritair bijkomende plaatsen in de wijken waar de nood het hoogst is, in samenspraak met alle onderwijsnetten.

    2. Een Gentse leerling moet een gepaste school en studierichting kunnen kiezen. We vragen dat Vlaanderen een regierol opneemt om het aanbod in het buitengewoon onderwijs af te stemmen op de regionale noden. Voor de B-stroom stimuleren we overleg tussen de onderwijsnetten en schoolbesturen.

    3. We vragen Vlaanderen om werk te maken van inclusief onderwijs, wat een mensenrecht is. Ouders moeten een gelijkwaardige keuze kunnen maken tussen gewoon of buitengewoon onderwijs. Wij willen scholen optimaal  ondersteunen om kinderen met specifieke onderwijsbehoeften op te nemen in een school in hun buurt. Dit kan ook de druk op het leerlingenvervoer naar het buitengewoon onderwijs verlichten.  

    4. We ondersteunen het aanmelden van kinderen voor het basis- en secundair onderwijs. Gent speelde een voortrekkersrol in het opzetten van het aanmeldplatform. De Stad blijft hierin een betrouwbare partner, óók voor het buitengewoon onderwijs.

    5. Segregatie op school: het klinkt erg en het ís erg. Daarom ondersteunen we scholen in een onthaal- en inschrijvingsbeleid dat streeft naar inclusie en diversiteit. Ouders krijgen steun en stimulansen om goede keuzes te maken. Van het kennismakingsproject School in je buurt maken we een doeltreffender instrument in de strijd tegen onderwijssegregatie.

    6. We blijven investeren in een krachtig (meer)talenbeleid op Gentse scholen. We behouden onze pioniersrol door het opzetten van een krachtige taalleeromgeving in het Nederlands, waarbij we de talige diversiteit op scholen niet alleen waarderen maar ook actief gebruiken. Leesbevordering speelt daarbij een grote rol. In de stadsbibliotheken breiden we het meertalige aanbod uit.

    7. We werken actief aan het tegengaan van vroegtijdig schoolverlaten. Het aantal leerlingen dat zonder kwalificatie of diploma de school verlaat, is zorgwekkend hoog (16.9% in 2021-2022). We blijven inzetten op een geïntegreerde aanpak vanuit een breed netwerk van partners, met aandacht voor een outreachende werking. Die aanpak start al in het basisonderwijs. We zetten verder in op scharniermomenten (zoals Transbaso, bij de overgang van basis naar secundair) en vergroten het aanbod van time-out- en NAFT-projecten (naadloos flexibel traject). We sporen de Vlaamse regering aan om haast te maken met een modulair onderwijsmodel voor jongeren die uit de boot vallen bij het duaal leren.

    8. De verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt kan beter. We helpen scholen de opleidingen duaal leren uit te bouwen. We gebruiken de bestaande netwerken tussen het onderwijs en de bedrijfswereld om tot noodzakelijke afstemming te komen.

    9. We bouwen het project studieondersteuning verder uit. Studieondersteuning is meer dan huiswerkbegeleiding. Het samenwerken met organisaties en vrijwilligers versterkt kinderen, jongeren en gezinnen in schoolse vaardigheden en schoolbinding.

    10. We zetten in op mediawijsheid en e-inclusie, en pakken digitale uitsluiting aan. We ondernemen actie om schoolteams, leerlingen en gezinnen mediawijs te maken, met extra aandacht voor de valkuilen van sociale media en digitale platformen.

  • Hoewel een school armoedeproblemen niet kan en moet oplossen, kan de school wel een rol spelen.

    1. We sensibiliseren en ondersteunen scholen rond kostenbewust onderwijs. Het financiële plaatje van scholen en studierichtingen is vaak doorslaggevend voor de studiekeuze. Scholen kunnen rekenen op de expertise van het Onderwijscentrum Gent en organisaties als Krijt vzw. Schoolmateriaal moet niet enkel in het basisonderwijs gratis zijn. We zetten de nodige stappen om de maximumfactuur ook in het secundair onderwijs te realiseren en doen tegelijk een oproep om hiervoor een Vlaams kader te maken.

    2. We breiden de automatische rechtentoekenning uit naar de andere onderwijsnetten. Binnen het stedelijk onderwijs bestaat een kostenstructuur waarbij kortingen automatisch worden toegekend aan rechthebbenden. We maken dit systeem toegankelijk voor de andere netten, en koppelen dat aan een uitbreiding en hervorming van het Sociaal Steunfonds.

    3. Een betaalbare, lekkere en duurzame schoolmaaltijd helpt in de strijd tegen kansarmoede en heeft een positief effect op het eetpatroon, de taalontwikkeling en de aanwezigheid op school. Het betekent bovendien een zorg minder voor ouders. Groen Gent wil een gezonde, duurzame, lekkere en betaalbare warme maaltijd voor elk kind op elke Gentse basisschool. Gratis voor wie het nodig heeft, en tegen een (beperkte) bijdrage voor wie het kan betalen. De Stad ondersteunt scholen hiervoor logistiek en financieel.

    4. Elke school biedt gratis menstruatieproducten aan. We rollen de acties van het proefproject uit naar alle Gentse scholen, en ondersteunen hen in het uitwerken van een beleid op maat.

  • Wie zich niet goed voelt, om welke reden dan ook, komt minder tot leren. Scholen hebben niet alle sleutels in handen om welzijn te vermeerderen, maar ze zijn wel een vindplaats voor kinderen en jongeren en worden aldus de draaischijf van een geïntegreerde aanpak rond welzijn.

    1. We willen brugfiguren op alle Gentse basisscholen en een gerichte uitbreiding in het secundair onderwijs. Zij zijn van onschatbare waarde als link tussen school, gezin en welzijn. Ze ontzorgen en versterken schoolteams. Die samenwerking vergroot de slaagkansen van kinderen en jongeren.

    2. Ook vanuit het sterke netwerk van de Brede Schoolwijk ontlasten we scholen rond de vele vragen waarmee kinderen en ouders aankloppen.

    3. We zetten in op schoolprojecten rond geestelijke en fysieke gezondheid.

    4. Op alle Gentse scholen organiseren we een “Kinderen Eerst”-contactpunt waar ouders met hulp van maatschappelijk werkers de weg vinden naar de juiste hulpverlening.

    5. We zetten een structurele, netoverstijgende samenwerking op voor de Leersteuncentra.

    6. We verduurzamen de werking van Topunt, de unieke samenwerking tussen de drie Gentse CLB’s. Naast het bevorderen van welzijn en gezondheid, werkt Topunt ook rond gekwalificeerde uitstroom en begeleiding in de onderwijsloopbaan.

  • Hoewel de belangrijkste hefbomen om het lerarentekort weg te werken bij Vlaanderen zitten, blijft Gent als fiere onderwijsstad niet aan de zijlijn staan. We ondernemen verschillende acties om de instroom te vergroten en de uitstroom te beperken.

    1. Het Onderwijscentrum Gent zet positieve wervingscampagnes op om leraren warm te maken voor een job in de stad, ook in overleg met de lerarenopleidingen. De groeiende diversiteit van het onderwijspersoneel is daarbij een aandachtspunt.

    2. Het Onderwijscentrum zet initiatieven op om potentiële zij-instromers te laten kennismaken met het onderwijs.

    3. We vragen Vlaanderen om werk te maken van een aantrekkelijk statuut en werkbaar werk.

  • 1. We stimuleren de kennis van en voeling met de natuur, het klimaat, ecologie, biodiversiteit, democratie, vredesbeleid en mensenrechten vanuit ervaringsgericht leren. Door thema’s in hun context aan te bieden op maat van het jonge publiek (waarbij we alle zintuigen bespelen en verbanden tonen), worden ze tastbaar en begrijpelijk.

    2. De Wereld van Kina, de Schoolhoeve en de Ruigte worden ‘open huizen’ met een programma dat zich richt op kinderen en jongeren, en ook mee opgesteld is door hen, via kinderparticipatie en adviesgroepen. Deze open huizen versterken ook de samenwerking met andere musea, buurtwerkingen en organisaties om op die manier stadsbreed verankerd te zijn en het doelpubliek veelzijdig te bereiken.